Toren Limite Limite , 1999
De 9-meter hoge toren sloot een een illegal stort af, maakte de plek bruikbaar als ontmoetingsplek, en werd het boegbeeld van het proces Limite Limite. De constructie werd ontworpen door architect Chris Rossaert, en gerealiseerd door leerlingen bouw van het lokale herinschakelingsprogramma voor voormalige gedetineerden geleid door Jacques Lechat. Op termijn nam de toren de plaats in van de rode lichten van de prostitutie als beeld van de buurt, en werd hij gepubliceerd in verschillende Europese architectuurtijdschriften.
De bouw begon in februari 1999, na een lang proces van het mobiliseren van medewerkers, verwerven van fondsen, en het bouwen van het lokale ondersteunend network van bewoners, scholen, handelaars, (toevallige) passanten en verschillende overheden. In de nationale pers veklaarde architect Chris Rossaert:”Een eenvoudige bank of park zouden nog altijd als sluisktort gebrukt worden. Zelfs alsweer een muur omheen zouden bouwen, kon het afval er nog overheen gegooid worden. Door te gaan voor iets dat de ruimte afsluit maar toch niet helemaal, kwamen we terecht bij een vuurtoren waarvan een gevel over de stoep uitstak, en die bekleed is met een synthetisch materiaal waardoor hij toch nog doorzichtig blijft.” De in het oog springende interventie had als uitgesproken ambitie om aandacht van buitenaf op de buurt te trekken.”
De structuur van de toren bestond uit een lichtgewicht houten constructie door architect-ingenieur Kathleen Mertens. Slimane, een van de leerling-bouwers zei aan een journalist:”Het moeilijkste was de precisie die vereist was. We zijn geen “pros”. Aanvankelijkwas dat de grote uitdaging maar het is ons gelukt.” Een doorzichtige slijtvaste plastic golfplaat werd gebruikt voor de voorkant, en eeen doorschijnde voor de zijkant, beide geleverd door de firma Ondex. De doorzichtige gevel, en het feit dat de binnenverlichting aangelsoten waren op de straatverlichting, maakten dat de tentoonstelling ook na de uren bekeken kon worden. Naast de Vlaamse Overheid kreeg het project ook steun van de Koning Boudewijnstichting en van de in de Noordwijk gevestigde JP Morgan Guarantee Trust. Frank Pottie, public affairs director bij JP Morgan aanvaarde bovendien het voorzitterschap van de organisatie Limite Limite.
In oktober 1999 werd de toren ingehuldigd met een groot straatfeest. Van dan af verwelkomde de binnenruimte concerten, theatervoorstellingen en tentoonstellingen, maar ook buurtvergaderingen, kook-activiteiten en architectuurworkshops.
Vijf jaar na haar inhuldiging werd de constructie ontmanteld. Het materiaal werd in een container gestopt en naar Belfast verscheept. Met dde hulp van de British Council werd daar opnieuw een lokale/transnationale coalitie gebouwd met plaatselijk bouwopleinding Belfast Institute, de lokale overheid, Ulster University and het plaatselijke kunstenaarscollectief Catalyst Arts. Een Brussels bouwvakkers-team bestaande uit enkel vrouwen begon samen met een ploeg plaatselijke leerlingen aan de bouw van een nieuw paviljoen in Botanic Gardens in Belfast. Het visuele concept was de toren op zijn zij gelegd. Lawrence Street Workshops maakte het gebouw in January 2005 af. Voor bijna een jaar bood het onderdak voor concerten -klassiek, folk en indy- beeldende kunst, debatten, film-vertoningen en meer architectuurworkshop.
Met geld van de wijkcontracten die Limite Limite mee naar de buurt wist te halen, werd uiteindelijk een kleine woonblok op de site in Schaarbeek gebouwd. De blijvende impact van de toren waren evenwel het process dat het op gang bracht,en de organisatie. die het deed ontstaan.
Lees ook:
